ÔNG GIÀ NOEL NHÂN HẬU

131905672 3926938823982846 2052262006590520457 N

“…He is rich or poor according to what he is, not according to what he has.”
Henry Ward Beecher

– Chào cô Tracy, cô khỏe không?
– Khỏe! Còn ông? Hôm nay mà ông vẫn “đi làm” à?
– Vậy chứ còn cô? Cô đang đứng đây làm gì?
Tôi bật cười trước câu trả lời ranh mãnh của ông Danny:
– Ước gì đến tuổi của ông, tôi vẫn còn minh mẫn để có thể nói chuyện “đốp chát” như ông.
Mùa Đông ít người tiêu thụ nước ngọt. Thùng đựng vỏ lon tôi dành cho ông chỉ có lèo tèo vài hộp.
– Trời vừa lạnh, vừa mưa. Hôm nay chắc ông không “đắt hàng” đâu. Tôi nghĩ thu mớ lon này xong, ông nên về nhà nghỉ ngơi đi thì tốt hơn.
– Không sao. Nếu tôi không lượm được nhiều lon ngày hôm nay thì việc đánh một vòng chẳng phải là một cuộc đi bộ tốt cho sức khỏe tôi sao? Đúng không?
Tôi cười, đập nhẹ vai ông:
– Thì lúc nào mà ông chẳng đúng.
Ngày tháng cuối năm thời tiết lạnh lẽo. Bên ngoài mưa rĩ rả. Tôi ái ngại nhìn theo ông Danny khi ông chào tôi, câu từ giã quen thuộc:
– Chúc cô một ngày vui nhé! Tôi “đi làm” đây.
*****
Tôi quen ông Danny được 2 năm kể từ ngày tôi nghỉ việc ở sở và ra phụ tiệm với nhà tôi. Ngày đầu tiên mở cửa tiệm, đang loay hoay cúi xuống sắp xếp lại chồng báo quảng cáo trên kệ, tôi bỗng giật mình khi nghe tiếng “Hi” của người đàn ông đứng ngay sau lưng. Trời còn tờ mờ sáng. Cô phụ việc chưa đến. Cảm giác sợ hãi vì chỉ có một mình trong tiệm nên khi quay lại thấy một ông già nhếch nhác, ăn mặc luộm thuộm, đang nhe hàm răng móm mém chào hỏi – dù thân thiện, tôi vẫn trả lời gắt gỏng:
– Ông làm gì ở đây?
– Tôi vào đây xin mấy vỏ lon nước ngọt.
– Đây là tiệm giặt, có phải nhà hàng đâu làm gì có vỏ lon nước ngọt cho ông mà xin.
Chỉ tay vào thùng rác dưới bàn xếp đồ quanh tiệm, ông ta nói:
– Có mà. Ông H. vẫn cho phép tôi đi lục mấy thùng rác trong tiệm để kiếm lon.
Người phụ việc phải dọn dẹp, đổ rác trước khi ra về chứ? Tôi nghĩ thầm. Dù vậy tôi cũng liếc nhìn vào một sọt rác dưới gầm bàn thì quả thật – rác trong sọt vẫn chưa đổ. Một vài vỏ lon nước ngọt nằm lẫn lộn trong mớ giấy sấy quần áo, bao bị của những gói snack khách hàng ăn vất vào. Ông lại biết tên nhà tôi tất là đã đến tiệm nhiều lần chứ không phải là người lạ mặt. Bắt đầu tin ông nói thật, giọng tôi dịu lại:
– Vậy thì ông đến lấy đi.
Tuy nhiên, tôi vẫn cẩn thận nhìn ông lom lom khi ông đi một vòng trong tiệm, lục lọi những sọt rác. Bằng thanh sắc dài, ở đầu có gắn một cọng kẽm khoanh tròn, ông khều khều, moi moi và lôi ra những vỏ lon một cách chuyên nghiệp. Sau khi thu được một số vỏ lon, ông vui vẻ chào tôi đi.
Chiều đó, tôi hỏi nhà tôi về ông già lượm lon thì anh ấy cho biết:
– Ông Danny ấy mà. Ông ấy đến tiệm mình xin lon mấy năm rồi. Anh không cho Juanita đổ rác trước khi về là để cho ông Danny thu nhặt lon trước đấy.
– Ông ấy ăn mặc luộm thuộm, dơ dáy quá. Liệu sự có mặt của ông ấy có làm cho khách hàng bỏ đi?
– Ông ấy đâu phải đến lần đầu. Nhiều lần rồi. Không làm phiền ai hết.
Dù công việc lượm lon là cho ông nhưng như một công chức cần mẫn, ông Danny “đi làm” rất đúng giờ. Bảy giờ tiệm mở cửa là đã thấy ông có mặt. Trăm ngày như một, không trễ giờ khắc nào.
Lâu ngày rồi tôi cũng quen thuộc sự hiện diện của ông Danny. Những lúc tiệm vắng, khách thưa, tôi và ông thường trao đổi một vài câu chuyện vẩn vơ trước khi ông chia tay “đi làm”. Dần dần qua những câu chuyện, tôi cũng góp nhặt đó đây để biết về ông. Cuộc sống ông bình thường như đa số người làm việc lao động ở xứ sở này. Còn trẻ làm hãng xưởng. Già sống với tiền hưu. Nhưng tiền hưu ít ỏi không đủ để lo thuốc men cho bà vợ bệnh tình cứ đổ thường xuyên ở tuổi già, ông đi lượm lon để phụ thêm vào phần thiếu hụt cho gia đình. Tôi hỏi ông sao không xin làm việc part time cho nhẹ nhàng hơn, ông nói …tuổi của tôi ai mướn. Thật ra có mướn thì tôi cũng không thích sự gò bó giữa chủ tớ nữa cô ạ. Nhưng việc lượm lon này cũng tốt mà. Ngày trước tôi mập lắm. Cân trên 250 lbs. Cô thấy tôi bây giờ không? Nhờ vào lượm lon đấy. Một ngày tôi đi 5 đến 10 miles…
Và ông đùa:
– Vừa được tập thể dục, vừa có chút đỉnh tiền trong khi người ta phải bỏ tiền ra mua dụng cụ hoặc phải đóng tiền membership để vào gym tập thể dục, cô không thấy tôi tính toán hay à?
Tôi cười xòa và tỏ vẻ đồng ý với lập luận “logic” của ông dù không biết có thật là việc đi bộ làm ông mất cân nhiều đến như vậy.
Để giúp ông trước là khỏi mất thì giờ tìm kiếm sục sạo, sau là có thêm số lon vì nếu có thùng sẵn thì người ta sẽ bỏ thẳng lon vào, như thế, ông sẽ không sót chiếc lon nào nếu nó nằm dưới đáy sọt rác, tôi đã làm một thùng riêng cho ông Danny với tờ giấy có hàng chữ “cans only” để vào nơi gần cửa ra vào.
Càng ngày tôi càng gần gũi ông Danny qua những buổi sáng với các câu chuyện đầu cua tai nheo. Lối nói chuyện hóm hỉnh, sâu sắc và cách nhìn cuộc sống trong chiều hướng tích cực đã làm tôi có thiện cảm và trở thành thân thiết với ông lúc nào không hay. Với bộ vó bên ngoài dù xấu xí, tôi vẫn thấy ông Danny đẹp hơn so với một số người quần áo thanh lịch, bảnh bao nhưng dối trá, lường lận. Ông không là một gánh nặng, hoặc phá hoại xã hội qua những thủ đoạn gian manh để cướp đoạt những gì không phải của mình. Ông kiếm đồng tiền một cách lương thiện cho sự thiếu hụt của gia đình. Ông chăm chỉ hằng ngày, lội bộ bao cây số để lượm từng cái vỏ lon đem bán phụ vào nguồn tài chánh ít ỏi trong nhà. Trong khi có một số người dù có bằng cấp, địa vị cao, dù của ăn của để đã dư thừa nhưng vẫn gian ngoan, luồn lách để gia tăng thêm khối tài sản khổng lồ đã sẳn có. Còn, còn biết bao nhiêu những lường lận, dối trá không tên khác xảy ra hằng ngày trong xã hội ngày nay. Với tôi, ông Danny mới là người đáng cho tôi quý mến, kính trọng.
****
Đang loay hoay sắp xếp việc tiệm để về sớm, chợt nhìn qua cửa kính tôi thấy ông Danny đứng ở parking đưa tay vẫy vẫy. Bước ra hỏi… việc gì thế ông?… ông giơ cho tôi xem túi lon ông thu nhập bữa nay:
– Cô thấy chưa, nếu tôi nghe lời cô về nhà trùm chăn thì chẳng những mất buổi tập thể thao mà tôi còn mất đi vài đồng nữa.
– Tôi chẳng thường nói với ông là lúc nào ông cũng đúng hết sao?
Ông Danny cười khoái chí, chúc tôi một Giáng Sinh vui tươi và một năm mới may mắn trước khi ra về.
– Tôi cũng chúc ông vậy. Nhưng mà nè ông Danny, nhìn ông vác bị trông ông cũng giống ông già Noel mang quà phân phát cho trẻ em lắm đấy. Phải chi ông mập mạp… trang phục của ông màu đỏ…..
Nở nụ cười móm mém, ông chỉ tay vào cái bị lớn đầy những vỏ lon trả lời:
– Tôi không giàu có, đẹp đẽ như ông già Noel để đi phát quà cho trẻ em. Nhưng đối với vợ tôi, tôi là ông già Noel với món quà cho bà ấy trong đây.
Tôi đứng nhìn theo cái dáng đi lầm lũi quen thuộc của ông Danny. Ông nói đúng, ông không được mập mạp, tròn trịa, không có trang phục đỏ màu rực rỡ, không có những gói quà đẹp mắt để có thể đóng vai ông già Noel. Vì thế ông chỉ là “ông già Noel” của bà vợ đau yếu của ông. Ông đã “đi làm” trong ngày giáp lễ Giáng Sinh với niềm vui là khi trở về nhà sẽ nhìn thấy nét mặt rạng rỡ của vợ mình, và bà vợ sẽ nhìn thấy ông như là một ông già Noel nhân hậu.

Houston, 12-24-2011